Ειδικό σώμα φύλαξης προσώπων και μεικτά σχήματα με ιδιωτικές εταιρείες φέρνει με νόμο ο Χρυσοχοΐδης

Ξεχωρίζει στην πρωτολογία τού Υπουργού Προστασίας του Πολίτη για τη φύλαξη στόχων και προσώπων, κατά τη συζήτηση στη Βουλή, η πρόθεσή του -όπως ανέφερε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης- να δημιουργηθεί ειδικό σώμα μέσα στην ΕΛ.ΑΣ, το οποίο θα εκπαιδεύεται συνεχώς και θα ασχολείται μόνον με τη φύλαξη προσώπων. Παραδέχθηκε ο κύριος Υπουργός ότι οι αστυνομικοί δεν επαρκούν και για αυτό προτείνει να ανατεθούν κάποια καθήκοντα σε ιδιωτικές εταιρείες φύλαξης, με αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου.

Διαβάστε απομαγνητοφωνημένο το κείμενο τής ομιλίας του:

Κύριε Καμίνη,

Με εσάς ιδιαιτέρα, ο διάλογος είναι εφικτός. Και συνεισφέρει στην καλύτερη  και πληρέστερη ενημέρωση της Βουλής.

Η επιμονή σας να ρωτάτε οφείλεται στο ότι, όπως είπατε, δεν πήρατε απαντήσεις.

Θα μου επιτρέψετε να το θέσω αλλιώς.

Απαντήσεις  πήρατε. Σωστές απαντήσεις.

Όμως δεν λύθηκε το πρόβλημα που θέλατε να αναδείξετε και σήμερα φαίνεται πιο ώριμο να συζητηθεί .

Ας μην χάσουμε λεπτό σε συζήτηση για προσχηματική επίκληση  απορρήτου, εθνικής ασφάλειας κλπ. Γιατί όλα αυτά αυτονοήτως ισχύουν, εννοώ τα απόρρητα, αλλά επαναλαμβάνω το πρόβλημα, δεν είναι εκεί.

Το πρόβλημα είναι ποιοι δικαιούνται φύλαξης, πόση φύλαξη , για πόσο καιρό; Και ποιο είναι το θεσμικό πλαίσιο που κατοχυρώνει την άσκηση του δικαιώματος με βέλτιστο τρόπο προς το συμφέρον της μέγιστης πλειοψηφίας.

Επιτρέψτε μου λίγα εισαγωγικά.

Η ασφάλεια προσώπων, το αίτημα για ασφάλεια είναι καθολικό και διευρυνόμενο. Εξελίσσεται δυναμικά παγκοσμίως,.

Στην Ελλάδα ιδιαίτερα και θα εξηγήσω γιατί.

Υπάρχουν δύο μείζονα φαινόμενα, μιλώντας για ασφάλεια προσώπων και υποδομών, που καθορίζουν παγκοσμίως τη νέα κατάσταση.

Η νέα τρομοκρατία που ξεκινά με την 11η Σεπτέμβρη του 2001, και η αυξημένη βιαιότητα κατά του πολιτικού συστήματος, που έφερε η άνοδος των λαϊκισμών της τελευταίας 10ετίας.

Η ιδιαιτερότητα της Ελλάδας είναι το τσουνάμι οργής από τη χρεοκοπία,  η έκρηξη βίας που ενεδύθη ακόμη και κοινοβουλευτικό μανδύα με το απόβρασμα της Χ.Α.

Το τελευταίο το γνωρίζετε γιατί υπήρξατε θύμα, γι’ αυτό άλλωστε λάβατε αστυνομική προστασία.

Σε ένα βαθμό, για αρκετό καιρό, το να είσαι δημόσιο πρόσωπο , σήμαινε να είσαι στόχος.

Τα χρόνια πέρασαν, αλλά ο φόβος  και οι πρακτικές  βίας δεν εξαλείφθηκαν.

Υπάρχουν ενεργές βίαιες μειοψηφίες, βλέπουμε συχνά επεισόδια σε διαδηλώσεις που είναι συμπλοκές μάχης, μαθαίνουμε  γεγονότα αποτρόπαια σε Πανεπιστήμια, σε γήπεδα, σε δημόσιους χώρους.

Υπάρχει λοιπόν και σήμερα βία, λιγότερη, παραμένουσα, αλλά υπαρκτή και δυστυχώς, στον μισαλλόδοξο λόγο κάνουν καριέρα ακόμη και δημόσια πρόσωπα ή κομματικοί σχηματισμοί.

Η παράλληλη, ολοένα διευρυνόμενη, δημόσια σφαίρα των κοινωνικών δικτύων πολλές φορές ενισχύει αυτές τις τάσεις.

Και έρχομαι στο κυρίως θέμα μας.

Σε αυτό το νέο περιβάλλον βίας και αιτημάτων ασφάλειας το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα παραμένει παλιό. Καλό για το 2000, όχι επαρκές σήμερα, παρά με τις κατά καιρούς απόπειρες βελτίωσης στα Προεδρικά διατάγματα.

Υπενθυμίζω ότι ο κορμός του θεσμικού πλαισίου είναι το ΠΔ141/1991, που παρά τις κατά καιρούς βελτιώσεις, περιέχει ασάφειες και εξαιρέσεις, πού τότε έμοιαζαν λογικές αλλά σήμερα αφήνουν έδαφος για αστοχίες και χώρο σε ποντικούς του δημόσιου χώρου.

Τα ερωτήματα που μας απασχολούν είναι :

Είναι επαρκής η ποιότητα υπηρεσιών φύλαξης ή πολλές φορές περιορίζονται ή εκφυλίζονται σε υπηρεσίες συνοδείας και εξυπηρέτησης των φυλασσόμενων προσώπων;

Πώς εκπαιδεύεται και επανεκπαιδεύεται το προσωπικό;

Πόσο καιρό παραμένει σε αυτή την υπηρεσία το προσωπικό;

Απάντηση.  Όχι δεν είναι επαρκής η ποιότητα. Χρειάζεται ειδικό σώμα της αστυνομίας, το οποίο θα έχει συνεχή εκπαίδευση. Θα νομοθετηθεί.

Επόμενο ερώτημα:

Αρκεί η αστυνομική δύναμη για να καλύψει τα αιτήματα φύλαξης;

Απάντηση. Όχι δεν αρκεί. Θα έπρεπε να είναι δεκαπλάσια και συνεχώς αυξανόμενη. Γιατί οι άνθρωποι ευλόγως φοβούνται αλλά -όχι πάντα δικαιολογημένα-  θεωρούν ότι απειλούνται.

Εδώ, το ξαναλέω, έχουμε να κάνουμε με ένα ασύμμετρο φαινόμενο προσφοράς και ζήτησης. Η προσφορά προστασίας είναι μικρό κλάσμα της ζήτησης.

Κάθε υπουργός προστασίας του Πολίτη τα τελευταία 20 χρόνια προσπαθεί να πάρει κόσμο από τα «επίσημα», όπως λέγονται και να τον βάλει σε μάχιμες αστυνομικές υπηρεσίες πρώτης γραμμής, να βγάλει «την αστυνομία στους δρόμους».

Όλοι κι εγώ πρώτος, επαιρόμαστε τους δυο πρώτους μήνες ότι τα καταφέραμε και μετά γυρνάμε στα ίδια.

Γιατί η πίεση της ζήτησης είναι κοινωνικό φαινόμενο και δεν λύνεται με διαταγές.

Αναλαμβάνω πλήρως την πολιτική ευθύνη, και νομίζω ότι εκφράζω όλους τους προηγούμενους διατελέσαντες υπουργούς, λέγοντας ότι έχουμε ευθύνη που δεν αλλάξαμε νωρίτερα αυτό το σύστημα.

Έχουμε κάνει απόπειρα από τον Σεπτέμβριο του 2019, αλλά οι προτάσεις ήταν μικρές ασπιρίνες, εκεί που χρειάζονται τομές.

Στην ερώτηση που μου απευθύνατε κύριε Καμίνη ζητάτε να προσδιορίσουμε τα μέτρα που θα βελτιώσουν  το σύστημα, προσθέτοντας αποτελεσματικότητα και διαφάνεια.

Σας απαντώ με 10 λέξεις.

Θα νομοθετήσουμε τώρα με τόλμη και φαντασία και πολύ διάλογο.

Η σημερινή συζήτηση είναι η αρχή αυτής της διαβούλευσης.

Δεν θα ανακαλύψουμε τροχό, θα μεταφέρουμε καλές πρακτικές άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, που έδρασαν στο θέμα νωρίτερα από εμάς.

Το θέμα είναι απλό. Αφού η Αστυνομία δεν αρκεί και δεν πρέπει να αναλώνεται σε αυτό τον στόχο, χρειάζεται να προσφύγουμε στην αγορά , στις υπηρεσίες φύλαξης που παρέχουν ιδιωτικές εταιρείες.

Απευθύνω ερωτήματα προς  συζήτηση:

Γιατί Υπουργεία και δημόσιες Αρχές χρειάζονται τόσες αστυνομικές δυνάμεις και δεν προστρέχουν σε ιδιωτικές εταιρείες, δημιουργώντας μικτά σχήματα που θα εξοικονομήσουν αστυνομικές δυνάμεις;

Ακόμη και η Βουλή , στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, φυλάσσει εξ ιδίων πόρων και με μικτά σχήματα τις εγκαταστάσεις της.

Η Βουλή με δικούς της πόρους και διαδικασίες, σε συνεργασία πάντα με την Αστυνομία, αποφασίζει  ποιοι βουλευτές και πότε και για πόσο  δικαιούνται φύλαξης.

Σε καμία Ευρωπαϊκή χώρα η φύλαξη βουλευτών δεν είναι exofficio δικαίωμα.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τα θέματα φύλαξης ιδιωτών.

Χρειάζεται λοιπόν κάτι απλό. Να νομοθετήσουμε τον μέγιστο αριθμό, το πλήθος αυτού του Σώματος φύλαξης. Ας το αποφασίσουμε κι ας τελειώνουμε.

Αλλαγή του αριθμού, θα γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με αυξημένες εγγυήσεις, όταν συντρέχουν καταστάσεις κρίσης ασφάλειας.

Σε όλη την Ευρώπη, η Υπηρεσία φύλαξης αποφασίζει ποια πρόσωπα θα διατεθούν στη φύλαξη, αποκλείεται δηλαδή η δυνατότητα επιλογής από τον αιτούντα.

Ακόμη και στο Ευρωκοινοβούλιο η διάθεση οχήματος συνοδείας ορίζεται κατ’ εξαίρεση με ρητές  και συγκεκριμένες διατάξεις.

Επίσης, στην Ευρώπη υπάρχει σαφέστατη διάκριση μεταξύ ολοήμερης και διακεκομμένης φύλαξης που παρέχεται μόνο κατά την άσκηση των καθηκόντων των επωφελουμένων.

Τα παραπάνω είναι σκέψεις και πρακτικές που μας χρειάζονται.

Τέλος , κάτι που μας φέρνει πιο κοντά στο θέμα της φύλαξης δημοσιογράφων-ΜΜΕ. Στην ελληνική νομοθεσία προβλέπεται ο μέγιστος αριθμός απασχολούμενου προσωπικού και μέσων συνοδείας ανά κατηγορία αξιωματούχων.

Αυτή η καλή πρακτική χρειάζεται νέους, ρητούς κανόνες, και πάλι αυξημένων εγγυήσεων για την κατ’ εξαίρεση υπέρβασή τους.

Κύριε Καμίνη,

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Οι αντιαισθητικές ανορθογραφίες  που εμφανίζονται στη δημοσιότητα  για το θέμα φύλαξης, δεν έχουν να κάνουν με υποτιθέμενα σκάνδαλα και εύνοιες. Όλα γίνονται με απέραντη τυπική νομιμότητα. Η ουσία όμως παραμένει πως έχουμε να κάνουμε με ένα αφόρητα πιεσμένο σύστημα που έχει γίνει αναποτελεσματικό και θέλει θεσμικές τομές.

Δηλαδή αποφάσεις. Αποφάσεις που αγγίζουν όλο το δημόσιο χώρο και το σύνολο των κρατικών αξιωματούχων.

Εμείς θα φέρουμε σχέδιο νόμου και προτάσεις. Για ένα σύστημα αμερόληπτο, αυξημένης αποτελεσματικότητας, σταθερής λογοδοσίας και διαφάνειας της διοίκησης .

Ελπίζω να έχουν όλοι την βούληση να  αρθούν στο ύψος των ευθυνών τους.

Νομίζω κανείς δεν θέλει να αφήνονται  σκιές για τη λειτουργία του πολιτικού και κομματικού συστήματος.

Και φυσικά κανείς δεν θέλει, και πρώτοι από όλους η Αστυνομία, η φυσική  και  πολιτική της ηγεσία,  να γίνεται κατάχρηση των υπηρεσιών προστασίας, από πρόσωπα που κάνουν κάκιστη χρήση αυτών των υπηρεσιών.

Σας ευχαριστώ.